મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણી 2024 માટે મતદાન 20 નવેમ્બરના રોજ થયું હતું, જેમાં કુલ 288 બેઠકો પર મતદાન થવાનું હતું. રાજ્યમાં સરેરાશ મતદાનની ટકાવારી 65.11% હતી, જે 1995 પછી સૌથી વધુ છે. મહારાષ્ટ્રના મુંબઈ શહેરમાં મતદાનની ટકાવારી 52.65% હતી, જ્યારે મુંબઈ ઉપનગરોમાં 56.39% નોંધાઈ હતી. અન્ય ક્ષેત્રોમાં આ આંકડો વધારે છે. મતગણતરી 23 નવેમ્બરે થશે. ખાસ વાત એ છે કે આ વખતે મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણી 2024માં ભાજપે કુલ 148 સીટો પર ચૂંટણી લડવાનું નક્કી કર્યું છે. આ સંખ્યા રાજકારણમાં કોઈપણ મોટી પાર્ટી કરતા વધુ છે. ભાજપે તેના મહાગઠબંધનના ભાગીદારો સાથે મળીને આ બેઠકો માટે તેની વ્યૂહરચના બનાવી છે, જેમાં મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદેની આગેવાની હેઠળની શિવસેના 80 બેઠકો પર અને નાયબ મુખ્યમંત્રી અજિત પવારની એનસીપી 53 બેઠકો પર તેના ઉમેદવારો ઉભા કરશે.

ભારતમાં કોઈપણ ચૂંટણીની નાની-મોટી અસર શેરબજાર પર થાય છે. ત્યારે 2024ની વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામોને લઈને પણ કંઈક આવું જ પ્રકાશમાં આવી રહ્યું છે. 1999થી લઈને અત્યાર સુધીની ચૂંટણીઓની વિગતો તપાસીએ તો સમગ્ર ચિત્ર સ્પષ્ટ થઈ જશે કે ભાજપ, કોંગ્રેસ કે અન્ય કોઈપણ પક્ષની જીતની સીધી અસર મતગણતરીના દિવસે કેવી પડે છે.

અહીં ચૂંટણી સંબંધિત ડેટા એટલે કે 1999 થી 2024 સુધીના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે, મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીની મત ગણતરીના એક દિવસ પહેલા શેરબજારમાં શું થયું હતું તેનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે. અહીં 1999 થી 2019 સુધીના નિફ્ટી 50 ઇન્ડેક્સના પ્રદર્શન ડેટા છે. જેમાં મતગણતરીના એક દિવસ પહેલા બજારની સ્થિતિ સ્પષ્ટ કરવામાં આવી છે. નિફ્ટી ડેટા 1996 થી ઉપલબ્ધ છે. તો અહીં 1999ની ચૂંટણીના ડેટાના આધારે વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે.

જો આપણે મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાના છેલ્લા 5 પરિણામોની વાત કરીએ તો તેમાં યુપીએ સરકાર બની હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. 2004માં તેને સૌથી વધુ 152 સીટો મળી હતી. ખાસ કરીને જો આપણે 1999ની ચૂંટણીની વાત કરીએ તો મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાની મત ગણતરી 14 ઓક્ટોબર 1999ના રોજ થઈ હતી. જોકે, છેલ્લા દિવસે બજાર 12.45 પોઈન્ટ અથવા 0.84 ટકા ઉછળ્યું હતું. તે જ સમયે, ગણતરીના દિવસે, બજાર માત્ર 8.90 પોઈન્ટ અથવા 0.59 ટકા વધ્યું હતું. પરિણામ એ આવ્યું કે યુપીએ સરકાર બની અને કોંગ્રેસના સીએમ વિલાસરાવ દેશમુખ બન્યા. આ સમયગાળા દરમિયાન યુપીએને 146 અને એનડીએને 131 બેઠકો મળી હતી. આ સમયગાળા દરમિયાન, કોંગ્રેસ અને એનપીએ અને બીજી બાજુ, ભાજપ અને શિવસેનાનું ગઠબંધન હતું, જેમાં 2009 સુધી ભાજપ મોટો ભાઈ હતો. એટલે કે ભાજપનો પ્રભાવ વધુ હતો. જો આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો સ્પષ્ટ થાય છે કે કોંગ્રેસની જીત છતાં બજારમાં બહુ ફરક જોવા મળ્યો નથી.

ત્યારબાદ 2004ની મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીની મતગણતરી 13 ઓક્ટોબર 2004ના રોજ થઈ અને યુપીએ સરકારની રચના થઈ. જેમાં કોંગ્રેસના વિલાસરાવ દેશમુખ બીજી વખત સીએમ બન્યા છે. પછી જો આપણે મત ગણતરીના એક દિવસ પહેલા બજારના ડેટા પર નજર કરીએ તો આ દિવસે બજાર 20.85 પોઈન્ટ એટલે કે 1.15 ટકા નીચે ગયું હતું. આ સમયે પણ સરકાર યુપીએની હતી. જેમાં યુપીએને 152 અને એનડીએને 128 બેઠકો મળી હતી.

2009માં મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીની વાત કરીએ તો આ ચૂંટણીમાં પણ યુપીએ સરકાર બની હતી. જેમાં અશોક ચૌહાણ કોંગ્રેસના સીએમ બન્યા હતા. જો કે, જ્યારે 22 ઓક્ટોબર 2009ના રોજ આ ચૂંટણીના પરિણામો જાહેર થયા ત્યારે બીજા દિવસે બજારમાં મોટો ફેરફાર જોવા મળ્યો હતો. એટલે કે બજાર લગભગ 50.85 પોઈન્ટ અથવા 1 ટકા નીચે ગયું. જોકે, પરિણામના દિવસે બજાર હજુ પણ ઘટ્યું હતું અને લગભગ 75 પોઈન્ટ એટલે કે 1.48 ટકા ઘટ્યું હતું. આ ચૂંટણીમાં પણ યુપીએને 144 અને એનડીએને માત્ર 90 બેઠકો મળી હતી. એટલે કે જ્યારે યુપીએ સરકાર બની ત્યારે એનએલસી અનુસાર બજાર સતત નીચે જતું રહ્યું.

હવે 2014માં મોદી લહેર આવી. જ્યારથી કેન્દ્રમાં સત્તા પરિવર્તન થયું છે, બજારનો મૂડ પણ બદલાઈ ગયો છે. આ આખી વાતને ઊંડાણપૂર્વક સમજીએ તો મહારાષ્ટ્રની આ વિધાનસભા ચૂંટણીમાં એનડીએની સરકાર આવી. જેમાં દેવેન્દ્ર ફડણવીસ સીએમ બન્યા હતા. ઈતિહાસમાં પહેલીવાર બીજેપી સીએમ અહીં મળ્યા. હવે જો આપણે બજાર પર નજર કરીએ તો સ્પષ્ટ થાય છે કે સત્તાની સાથે બજારનો આકાર પણ બદલાઈ ગયો છે. કારણ કે એનડીએને 185 અને યુપીએને માત્ર 83 બેઠકો મળી હતી. આ તમામ સ્થિતિની જાણ બીજા જ દિવસે શેરબજારને કરવામાં આવી અને બજાર ઉછળ્યું. 10 વર્ષ પછી, મત ગણતરીના એક દિવસ પહેલા, બજાર લગભગ 31.50 પોઈન્ટ એટલે કે 0.41 ટકાથી વધુ પર હતું. ભાજપના ઈતિહાસમાં સૌથી વધુ 122 બેઠકો હતી. જો કે બજારને જોતા એમ કહી શકાય કે આ જીતની અસર બીજા જ દિવસે બજાર પર જોવા મળી હતી. કારણ કે ભાજપની સરકાર આવવાની શક્યતાઓને ધ્યાનમાં રાખીને માર્કેટ પ્લસ ઇન હતું.

હવે 2019ની મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણી પર નજર કરીએ તો આ વખતે એનડીએએ 161 સીટો જીતી હતી પરંતુ શિવસેના અને ભાજપ વચ્ચે સીએમના મુદ્દે સમજૂતી તૂટી ગઈ હતી. ખાસ વાત એ છે કે આ ચૂંટણીમાં ભાજપને 105 અને શિવસેનાને 56 બેઠકો મળી હતી અને બાદમાં ઉદ્ધવ ઠાકરેએ કોંગ્રેસ સાથે મળીને સરકાર બનાવી હતી. હવે આ ઘટના બની છે. મતગણતરીના એક દિવસ પહેલા એનડીએ સરકારને બહુમતી મળવાની અપેક્ષાએ શેરબજારમાં ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો. મતોની ગણતરી 24 ઓક્ટોબર 2019 ના રોજ થઈ અને બીજા દિવસે બજાર 15.75 પોઈન્ટ અથવા 0.14 ટકા વધ્યું. જો કે, મતગણતરીનાં દિવસે બજાર તૂટી ગયું હતું કારણ કે બજારને કહેવામાં આવ્યું હતું કે NDA સરકાર બનાવશે નહીં કારણ કે મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં મુખ્યમંત્રી પદને લઈને હોબાળો શરૂ થયો છે. એટલે કે ગણતરીના દિવસે બજાર 21.50 પોઈન્ટ અથવા લગભગ 0.19 ટકા તૂટ્યું હતું.

અને હવે શેરબજારના નિફ્ટી 50 ઈન્ડેક્સના ગણતરીના દિવસના ડેટા પરથી 2024ની અંતિમ ગણતરી અને બજાર પર તેની અસરનું ચિત્ર સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે. અત્યાર સુધી અમે ગણતરીના દિવસ પહેલાના દિવસનો ડેટા જોયો છે. વિશ્લેષણ મુજબ જ્યારે કોંગ્રેસની સરકાર આવી ત્યારે બીજા જ દિવસે બજાર ઘટ્યું હતું. અને જ્યારથી ભાજપની સરકાર આવી છે અને તેના આગલા દિવસથી માર્કેટમાં વધારો થયો છે. મતલબ કે આ આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો મતગણતરીનાં એક દિવસ પહેલાં બજાર સારી સ્થિતિમાં રહે તો કંઈક મોટું અપેક્ષિત છે! હવે 1999થી લઈને અત્યાર સુધીની સ્થિતિ અનુસાર જો 2004ની વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામની બજારના આધારે આગાહી કરવામાં આવે તો મતગણતરીનાં એક દિવસ પહેલા શુક્રવારે બજાર 557.35 પોઈન્ટ એટલે કે 2.39 ટકા વધી ગયું છે. આ વધારો ઐતિહાસિક છે.

બજારની સ્થિતિ જોતા લાગે છે કે સત્તામાં મોટો ફેરફાર થઈ શકે છે! મહત્વની વાત એ છે કે આ આંકડા કેટલાક સવાલો પણ ઉભા કરે છે. શું માર્કેટ એ જ છે જેમાં 2019માં મોદીને 300થી વધુ સીટો મળી હતી? શેરબજાર માટે મહારાષ્ટ્રની ચૂંટણી ઘણી મહત્વની છે. આ કારણ છે કે મહારાષ્ટ્ર મહત્તમ પાણી, સમગ્ર દેશમાં સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા જેવી ઘણી બાબતોમાં આગળ છે. દેશની તમામ મોટી કોર્પોરેટ કંપનીઓનું મુખ્ય મથક પણ મુંબઈ મહારાષ્ટ્રમાં છે. અને ચૂંટણીની બજાર પર આટલી અસર પડે છે કારણ કે કેન્દ્રમાં જે પક્ષ સત્તા પર છે તે જ પક્ષ જો રાજ્યમાં સત્તા પર આવે તો વિવિધ યોજનાઓનો અમલ કરવામાં સરળતા રહે છે. અને આખરે રાજ્ય અને દેશનો વિકાસ થાય છે. તો 2024ની મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીના છેલ્લા દિવસે શેરબજારમાં થયેલો આ ઐતિહાસિક ફેરફાર મહારાષ્ટ્રમાં કંઈક મોટું થવાના સંકેત છે!

નોંધ: અહીં આપેલી માહિતી માત્ર માહિતીના હેતુ માટે છે, એ ઉલ્લેખ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે કે બજારમાં રોકાણ બજારના જોખમોને આધીન છે. તેથી, રોકાણ કરતા પહેલા હંમેશા નિષ્ણાતની સલાહ લો. Tv9 ગુજરાતી દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવેલ સ્ટોક્સની યાદી ટેકનિકલ વિશ્લેષણ દ્વારા આપવામાં આવી છે. Tv9 ગુજરાતી શેર ખરીદવા અથવા વેચવા સંબંધિત કોઈપણ રોકાણને પ્રોત્સાહિત કરતું નથી.